Een goede gezondheid is een voorwaarde voor een prettig leven. Bij gezondheid kun je denken aan gezonde voeding, een goed gewicht, voldoende beweging en een goede nachtrust, maar ook aan onderzoeken, vaccinaties en medicijnen. Je gezondheid wordt beïnvloed door de combinatie van je voeding, leefstijl, leefomgeving (o.a. sociale omgeving, stress, schadelijke stoffen en straling), infecties, erfelijke aanleg en leeftijd. Gezondheid slaat niet enkel op een fysieke toestand, maar evengoed op een mentale en sociale status waarin een individu zich bevindt. 

Voeding

 

Door bewust bezig te zijn met wat je eet, kun je het ontstaan van ziekten uitstellen of zelfs helemaal voorkomen. En als je een ziekte hebt, kun je met je voeding het verloop vaak positief beïnvloeden. Door gezond te eten en niet al te veel 'slechte' vetten binnen te krijgen, blijf je gezond. Maar om gezond te blijven moet je een minimale hoeveelheid vitamines per dag binnen krijgen. Een tekort aan de vitamines A, D, E en K kan zelfs lijden tot een depressie. 

Leefstijl

 

Een ongezonde leefstijl is de basis voor veel ziekten, een slechte lichamelijke en geestelijke conditie en zelfs voor een vervroegd overlijden. Het is dus belangrijk dat je werkt aan een gezonde leefstijl. De vier belangrijkste leefstijlfactoren zijn; roken, alcohol, bewegen en voeding. Als die vier op een rij worden gezet, blijkt dat elk mens zijn leven op een gezonde manier kan beïnvloeden omdat we al die factoren zelf in de hand hebben. Elke dag weer.

Van alle Nederlanders drinkt tien procent te veel alcohol, een kwart van de mensen rookt, een derde beweegt te weinig en bijna alle mensen eten te weinig groente en fruit. Bovendien is het bij veel mensen niet een kwestie van drinken óf roken, maar drinken én roken. Veel mensen stapelen hun ongezonde manieren;  mensen met overgewicht, zijn vaak zwaardere drinkers dan slanke mensen. Rokers sporten vaak minder dan niet-rokers. En wie eet (snackt), doen dat het liefst zittend voor de televisie.

Dat leefstijl een direct effect op de gezondheid, is goed te zien bij beweging. Nederlanders zitten bijna negen uur per dag. en Nederlandse jongeren zitten gemiddeld 10 uren per dag. Al dit zitten heeft risico’s voor de gezondheid. Het leidt tot overgewicht, diabetes type 2 en zelfs vervroegde sterfte.

Ook eten Nederlandse volwassenen te weinig groenten en fruit. Hoewel de Gezondheidsraad 200 gram groenten en twee stuks fruit per dag adviseert, haalt maar vijf procent deze aanbevolen hoeveelheid. Ook krijgen volwassenen gemiddeld te weinig voedingsvezel binnen, eten ze weinig vis, te veel verzadigd vet en te zout. Wie wel de norm van groente, fruit en vezels zou halen, vermindert daarmee het risico op hart- en vaatziekten en verschillende vormen van kanker.

Leefomgeving

 

De leefomgeving waarin mensen wonen, werken en recreëren heeft invloed op hun gezondheid. Het onderwerp gezonde leefomgeving kan vanuit verschillende invalshoeken benaderd worden en er zijn verschillende definities van.

Een veelgebruikte definitie is op dit moment: "Een gezonde leefomgeving is een leefomgeving die als prettig wordt ervaren, die uitnodigt tot gezond gedrag en waar de druk op de gezondheid zo laag mogelijk is." 
In deze definitie komt al tot uitdrukking dat het zowel kan gaan om de sociale als de fysieke leefomgeving. In dit onderwerp wordt ingegaan op het gezond ontwerpen en inrichten van de fysieke leefomgeving.

 

Je omgeving heeft invloed op jouw gezondheid. Positief, maar ook zeker negatief. Zoals luchtvervuiling, vocht en schadelijke stoffen in huis of stankoverlast. Deze negatieve punten kunnen jouw ziek maken, zo ziek zelfs dat het je longen of nieren kan aantasten. 

Infecties

 

Ons gehele leven hebben we er mee te maken. De een wat meer dan de ander, maar iedereen heeft ze wel eens: infecties. Vaak in combinatie met een ontsteking. Soms zijn de oorzaken logisch (bijvoorbeeld een wondje) maar soms is de oorzaak wat lastiger te achterhalen. Feit blijft dat infecties vaak vervelend zijn en in veel gevallen kunnen ze voorkomen worden. 

Je gezondheid gaat na het oplopen van een infectie achteruit, je lichaam moet zich herpakken. Dit kost wel tijd, aangezien je immuunsysteem is aangetast en moet herstellen.

Erfelijke aanleg

 

We erven allemaal eigenschappen van onze vader en moeder. Bijvoorbeeld je lengte of je kleur ogen. Maar ook ziektes kunnen erfelijk zijn.

 

Foutje in gen

Van ieder gen erf je er twee, één van je moeder en één van je vader. Iedereen heeft kleine foutjes in de genen. Sommige foutjes veroorzaken ziektes. Deze fouten noemen we mutaties.

Soms wordt bij de geboorte al duidelijk dat een kind een ziekte heeft. Soms blijkt dat pas op latere leeftijd.

 

Sommige ziektes (of de aanleg ervoor) kun je al erven wanneer één van je ouders de mutatie heeft. Bij deze ziektes is er 50% kans dat je deze van je vader of moeder erft. Als dat gebeurt, krijg je de ziekte of heb je de aanleg voor de ziekte. Dit noemen we autosomaal dominant overervende ziektes.

Autosomaal recessieve ziektes kun je alleen erven als je van allebei je ouders dezelfde mutatie krijgt. Die kans is steeds 1 op 4.

 

Leeftijd